In vijftien jaar tijd is het aantal langdurig zieken in België verdubbeld tot een half miljoen. Een stijging die in geen enkel ander land zo uitgesproken is. En als we ons welzijnsbeleid niet grondig aanpakken, dan zal ons land tegen 2035 met 600.000 (!) langdurig zieken kampen, zo berekende het Federaal Planbureau. Een activerend stappenplan dringt zich op.
Vandaag telt België een half miljoen langdurig zieken. En het zijn vooral mentale gezondheidsproblemen die voor een grote stijging zorgen. Volgens cijfers van het RIZIV steeg tussen 2016 en 2020 het aantal langdurige arbeidsongeschikten ten gevolge van burn-out en depressie met 38,72%: +41,50% voor depressie, +32,53% voor burn-out.
Van alle inactieven – leefloners, vroeg gepensioneerden, bewuste huismannen- of vrouwen – zijn langdurig zieken de grootste groep. Op een moment dat regeringen 80 procent van de Belgen aan de slag wil krijgen, is er dus een steeds grotere groep die zou kunnen werken maar lange tijd uitvalt wegens ziekte. Een evolutie waar een jaarlijkse prijskaartje van bijna 11 miljard euro voor de sociale zekerheid aan vasthangt.
Onze partner Federgon, de federatie van hr-dienstverleners, schreef een paper ‘Vallen, opstaan en opnieuw aan de slag’ en deze is dus nog steeds brandend actueel. De paper biedt een daadkrachtig actieplan dat steunt op vier pijlers.
1. Anticiperen: Een preventief welzijnsbeleid ligt hier aan de basis.
Voorkomen is beter en ook goedkoper dan genezen. We moeten in de eerste plaats maximaal vermijden dat mensen langdurig arbeidsongeschikt worden. Een maatschappijbrede focus op zowel mentaal als fysiek welzijn van onze bevolking is in dit kader essentieel.
2. Investeren: Zet in op maatwerk en zorg ervoor dat zoveel mogelijk mensen hun weg naar de arbeidsmarkt terugvinden.
We moeten als maatschappij onze verantwoordelijkheid opnemen en volop inzetten op re-integratie. Aangezien elke situatie anders is en elke persoon vanuit een andere situatie vertrekt, is maatwerk hier noodzakelijk.
3. Activeren: Verken en faciliteer werkhervatting, ook bij een andere werkgever.
Het is belangrijk dat bij re-integratie van langdurig arbeidsongeschikten alle mogelijke pistes inzake werkhervatting worden bekeken.
4. Integreren: van arbeidsmarktkennis en medische expertise met het oog op een terugkeer naar de arbeidsmarkt.
Het informeren en sensibiliseren van (behandelende) artsen over de toegevoegde waarde van werk en over hoe in bepaalde gevallen werk ook een meerwaarde kan zijn tijdens het herstelproces is een eerste stap.
De volledige paper kan je hier lezen. Daarnaast benadrukt Federgon het belang van het meten van de People Sustainability van een organisatie om duurzaamheid op het gebied van personeelsbeleid te waarborgen. Een waardevol instrument dat hierbij kan helpen is de People Sustainability Scan.
